Karaman’ın arkeoloji alanındaki potansiyeli, yıllardır bütün dünyanın dikkatini çekmiş ve zaman zaman çeşitli bilim adamları çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmalar sonucu Karaman bölgesinin binlerce yıllık tarihine tanıklık etmiş buluntuların yanı sıra, bölge tarihi ve coğrafyasında dönem içindeki değişimi ve gelişimi hakkında da dünya ve insanlık tarihine ışık tutmaktadır. Fakat bu potansiyeline karşılık tam anlamıyla bilimsel çalışmalar uzun bir süre yapılamamıştır. Son yıllarda hızlanan ve kamuoyunun da sonuçlarını merakla beklediği çalışmalar nihayet başlamıştır.
Arkeoloji çalışmalar yüksek maliyetli işler olduğu için özellikle 6 şubat depreminden sonra da ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik durumda dikkate alınarak tüm ülkede bazı arkeolojik kazı çalışmaları ve yüzey araştırmaları ya durdurulmuş ya da hiç başlamamıştır. Fakat Karaman bu durumdan hiç etkilenmemiş ve hatta kent tarihi boyunca hiç olmadığı kadar arkeolojik kazı ve yüzey araştırmaları çalışmaları eş zamanlı olarak başlamıştır ve devam etmektedir. Tabiki bu durumun bazı gizli kahramanları var. Bu kahramanlar Karaman’ın vefalı işadamları. Karaman’ın kültürel mirasına sahip çıkan ve Karaman’ın şehir markasını ve turizm potansiyelini artıracak bu çalışmalara sponsor olan firmalar aynı zaman sadece maddi destek değil konuyuda yakından takip ederek sonuçlanmasını merakla beklemektedirler. Türkiye’de son yıllarda bu kadar sponsorun bulunduğu başka bir projenin olmaması da Karamandaki bu dayanışmanın örnek bir sosyal sorumluluk projesi olduğunu da kanıtlamaktadır.
- Canhasan Arkeolojik kazıları
Canhasan höyükleri 1951-52 ve 1958 yıllarında James Mellaart, A. Hall ve David French tarafından Konya Ovası yüzey araştırmaları sırasında incelenmiştir. Kazı çalışmaları ise Ankara İngiliz Arkeoloji Enstitüsü tarafından, yine David French başkanlığında 1961-67 yılları arasında yapılmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2022 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Adnan Baysal başkanlığında kazı çalışmaları yeniden başladı. Bu çalışmaların daha konforlu bir alanda ve daha nitelikli bir halde gerçekleşmesi için Karaman Valiliği başta olmak üzere Karaman Belediyesi, Bifa Bisküvi A.Ş., Duru Bulgur A.Ş., Saray Bisküvi A.Ş. Kartap Karaman Turizm ve Tanıtım Derneği, İKEV İstanbul Karamanlılar Vakfı ve Karaca İnşaat desteklerini esirgememişlerdir.
- Karadağ Binbirkilise Yüzey Araştırmaları
2023 yılında, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü hocalarından Doç. Dr. İlker Mete Mimiroğlu başkanlığında ve çok farklı disiplinlerden gelen akademisyenlerden oluşan bir ekip, Kültür Bakanlığı izni ile “Karadağ Binbir Kilise Yüzey Araştırması” çalışmalarına başlamışlardır.
Karamanımızın binlerce yıllık tarihine tanıklık eden Karadağ Binbirkilise kültürel mirası, tam anlamıyla ve geniş kapsamlı olarak en son 1907 yılında arkeolog ve meşhur İngiliz ajanı Gertrude Bell ile arkadaşı arkeolog William Ramsay tarafından çalışılmış ve “The Thousand and One Churches” (Binbir Kilise) adlı meşhur kitabı yayınlanmıştır. Bu tarihten sonra dünyaca ünlü Bizantolog Prof. Dr. Semavi Eyice, 1971 yılında “Karadağ (Binbirkilise) ve Karaman Çevresinde Arkeolojik İncelemeler” adında önemli bir yayın daha çıkarmıştır. Bunların dışında münferit bazı çalışmalar yapılmış olsa da, kayda değer ve kapsayıcı bir bilimsel çalışma 106 yıl boyunca gerçekleştirilmemiştir. 2023 yılında bu kara talih Karadağ Binbir kilise üzerinden kalkmış ve geniş kapsamlı olarak yüzey araştırmaları başlamış ve 2 yıldır sağlıklı bir şekilde devam etmektedir.
Kartap Karaman Tanıtım ve Turizm Derneği’nin öncülüğünde Bifa Bisküvi A.Ş., Duru Bulgur Gıda San. A.Ş., Doğuş Turizm (Ali Irılmazkol), Karaman Belediyesi, Saray Bisküvi A.Ş., Landa Kadın Kooperatifi, Ugi Reklam Tanıtım Ltd. Şti. ve Yurtsever Grup şirketleri, yüzey araştırmasının bütçesinin tamamını karşılamayı taahhüt edip 2 yıldır da üzerlerine düşeni layıkı ile yapmışlardır.
- Ermenek Arkeolojik Kazıları
Ermenek’in dört ayrı ören yerinde ( Sbide, Philadelphia, Eirenopolis, Zenonopolis) Selçuk Ecza Deposu sponsorluğunda, kazı başkanlığını Karaman Müze Müdürü Ercan Er’in, bilimsel danışmanlığını da KMÜ Arkeoloji Bölümünden Dr. Öğretim Üyesi Ercan Aşkın’ın yaptığı kazı çalışmaları bölgenin Arkeoturizm potansiyelini ortaya çıkarmış olup çalışmalarla ilgili yayınlanan akademik makalelerde bütün bilim dünyasının dikkatini çekmiştir.
Karaman kültürel mirasının ne kadar zengin olduğu gerçeğinden yola çıkarak başlatılan çalışmalar başarılı bir şekilde ilerlerken destek veren firmaları unutmayıp teşekkür eder ve kendilerinden başka firma ve kurumlara da örnek olmasını temenni ederiz.